Yêu một tôi “không hoàn hảo”

Sáng Chủ nhật vừa rồi, như thường lệ, tôi dậy sớm dọn nhà. Lau chiếc gương lớn trong phòng ngủ bằng một miếng giẻ trắng, tôi bất chợt nhìn lại hình ảnh của mình. Đã bao nhiêu lần trong đời tôi từng soi gương? 29 tuổi, tôi vẫn vậy. Vẫn nước da nâu, đôi mắt nhỏ, hàng lông mày rậm, cặp kính cận, và chiếc mũi nhọn. Chiếc áo thun rộng lùng bùng mượn tạm của chồng che đi chiếc bụng bầu đã ngoài bảy tháng. Ngượng ngùng chỉnh lại cặp kính, co kéo lại chiếc áo thun, tôi chợt nhận ra hơn bất cứ điều gì, tính cách của tôi vẫn vậy — vẫn nội tâm, độc lập, mâu thuẫn. Đã không biết bao nhiêu lần đứng trước tấm gương này, tôi tập nở nụ cười rộng mở, tập phát biểu trước đám đông, tập bắt tay và nói những câu chuyện xã giao hỉ hả. Nhưng gương lau sạch rồi, tôi vẫn chỉ nhìn thấy mình. Tôi vẫn là tôi.

Trong suốt những năm qua, tôi nỗ lực không ngừng trên con đường phát triển bản thân, để có thể tạo ra những thay đổi cho cuộc sống của mình theo chiều hướng tốt hơn. Nhưng càng ngày, tôi càng nhận ra rằng, những thay đổi lớn nhất, có tầm ảnh hưởng sâu sắc nhất thực chất lại là những thay đổi hướng tôi trở về với chính con người vốn có của mình. Thật mâu thuẫn có phải không? Nhưng cách giải thích logic nhất tôi có thể diễn tả đó là, trước đây, khi chưa hoàn toàn trưởng thành, tôi không thực sự hiểu về con người của mình. Và chính vì sự thiếu hiểu biết này khiến cho những gì tôi nghĩ về bản thân thường chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài (người ngoài nhận xét về mình, xã hội đặt chuẩn mực như thế nào về người như mình…). Cho đến khi bắt đầu cuộc hành trình thay đổi bản thân—sửa đổi những điểm mà trước nay mình, người ngoài, và xã hội cho rằng “không hoàn hảo”—tôi mới nhận ra rằng mặc dù đúng là mình có nhiều điều cần thay đổi, đa phần những thứ “không hoàn hảo” đó lại bao hàm những điểm tốt đẹp, những phẩm chất không thể thiếu để tạo ra một cái tôi trưởng thành ngày hôm nay. Đặc biệt những năm gần đây, tôi gần như từ bỏ việc “tranh đấu” với chính bản ngã của mình để thay đổi, mà ngược lại, nương vào những phẩm chất “không hoàn hảo” vốn có để tìm hiểu chính mình và phát triển bản thân một cách phù hợp hơn.

====

Khi còn đi học, tôi thường tự ti vì cặp lông mày rậm, mọc lung tung, lởm chởm của mình. Trong khi nhiều bạn đồng trang lứa đã biết tỉa lông mày, kẻ lông mày, thậm chí xăm lông mày từ những năm lớp 8, lớp 9 thì mẹ tôi kiên quyết rằng tôi phải đợi đến năm 18 tuổi thì mới được “đụng chạm” đến lông mày. Theo quan điểm của mẹ tôi (một người, hoàn toàn ngược lại, có cặp lông mày thưa) thì thay đổi dáng lông mày sẽ làm cho khuôn mặt hoàn toàn khác hẳn; vì thế, phải khi gương mặt ổn định hẳn rồi thì mới nên sửa lông mày. Vậy nên đúng đến năm tôi 18 tuổi, chính xác là ngày cuối tuần ngay sau kỳ thi Đại học, mẹ dẫn tôi đến một cửa tiệm làm đẹp để tỉa lông mày. Khỏi phải nói, đó là một ngày vô cùng trọng đại đối với tôi! Bao nỗi hồi hộp, khấp khởi, lo lắng không biết mình sẽ thay đổi như thế nào khi có đôi lông mày mới hiện rõ một một lên gương mặt (có lẽ nếu đem ra so sánh với thời nay thì cũng như các bạn trẻ run rẩy khi đi phẫu thuật thẩm mỹ lần đầu vậy). Mà nào chỉ có tôi, cô thợ tỉa lông mày và một số cô bác khách hàng trong tiệm biết tôi đi làm lần đầu cùng hồi hộp, tò mò chờ đợi cuộc “lột xác” của tôi không kém. Và cuối cùng, sau khoảng chục phút tỉ mỉ gọt tỉa, cắt xén, cô thợ tuyên bố: “Xong rồi!”. Tôi hồi hộp mở mắt ra…

Và… Ngạc nhiên chưa! Gương mặt tôi hầu như không có chút gì thay đổi! 🙈. Nói một cách công bằng ra thì đúng là cặp lông mày có thành hình, thành dáng hơn, không còn những sợi mọc lung tung, lởm chởm nữa. Nhưng nó vẫn là cặp lông mày to, rậm mà tôi vốn có, chỉ gọn gàng, chỉn chu hơn mà thôi. Khi tôi còn đang bàng hoàng không ngờ sự thay đổi khủng khiếp mà mình chờ đợi bấy lâu lại “bé nhỏ” đến như vậy, các cô bác trong tiệm cũng có vẻ ngạc nhiên không kém, nhưng theo một cách khác. Mọi người xôn xao: “Oa, lông mày mới của cháu đẹp quá, nhìn tự nhiên, hiện đại”, “Tao mà có lông mày như con bé này, tao chả cần tốn tiền xăm trổ gì cho thêm đau, cứ thỉnh thoảng ra cạo tý là đẹp”, “Lông mày này sáng dậy quệt mấy đường chì là ra dáng, chả phải kẻ vẽ gì nhiều, thích thế cháu ơi!”… Đấy có lẽ là lần đầu tiên trong đời tôi nhận được nhiều lời khen về hình thức đến thế, mà lại về một cái mà bản thân tôi luôn tự ti nữa chứ. Thật không thể tin nổi!

Nhưng đi qua đi lại một lúc, tự ngắm đôi lông mày mới của mình trong gương, tôi chợt nhận ra rằng từ trước đến nay, vì mình tự ti, mình coi thường nó nên nó mới trở nên xấu xí trong mắt mình. Chứ thực ra, so với những người ít, không có lông mày, hoặc lông mày quá ngắn và thưa, tôi may mắn hơn rất nhiều vì có cặp lông mày to bản tự nhiên, dài vừa cân xứng, chỉ cần một chút thời gian tỉa gọt cho gọn gàng hơn là ưa nhìn, chứ không cần phun xăm, kẻ vẽ gì nhiều cả. Nó hợp với tính cách vốn có của tôi — hiện đại, tự nhiên, và “low-maintenance” (nôm na là không cần quá chăm sóc cầu kỳ nhưng vẫn giữ được hiện trạng tốt). Cho đến ngày hôm nay, đã hơn 10 năm trôi qua kể từ lần đầu tiên đi tỉa lông mày, tôi không thể tưởng tượng được cuộc đời mình sẽ thay đổi thế nào nếu có một cặp lông mày khác đi. Tôi thực sự yêu hàng lông mày của mình, mặc dù đôi lúc bẵng đi một vài tuần không cắt tỉa nó có thể mọc lên như rừng (ví dụ như ngay lúc này chẳng hạn 🙈) nhưng tôi biết, chỉ cần một lần chăm sóc đơn giản, nó sẽ lại trở lại gọn gàng, thẳng thớm, xinh xắn ngay. Bản chất tôi cũng không phải là người khéo tay và tỉ mỉ để mỗi sáng có thể ngồi xuống kẻ vẽ lại lông mày nên có được đôi lông mày “dễ chiều” như thế này có ý nghĩa rất lớn đối với tôi. Nó dường như sinh ra để bù đắp cho thiếu sót của tôi vậy.

Từ câu chuyện nhỏ nhặt về đôi lông mày và những ngày tháng thiếu tự tin về hình thức của mình trong quá khứ, tôi nhận ra rằng xã hội có rất nhiều áp lực về vẻ ngoài đặt lên người phụ nữ. Nào là lông mày lá liễu, mũi dọc dừa, môi trái tim, mắt bồ câu, mặt trái xoan (và gần đây là V-line); thân hình thì phải cao ráo, chân dài thẳng, đùi thon, ngực nở, da trắng… Nhưng thực ra những cái gọi là “chuẩn mực” này từ đâu mà có? Nó có thực sự phục vụ lợi ích tôn vinh cái đẹp, khiến chị em phụ nữ tự tin hơn không? Hay nó sinh ra để tạo thêm áp lực, khiến cho những ai “lệch chuẩn” phải tìm mọi cách thay đổi để trở nên ưa nhìn hơn trong mắt mọi người? Tôi không hề phản đối những ai muốn thay đổi để làm mình đẹp hơn (bản thân tôi cũng phải thường xuyên tắm gội, làm tóc, tỉa lông mày, tập thể dục, chăm sóc bản thân hàng ngày để cảm thấy mình đẹp và tự tin hơn) nhưng điều đó không có nghĩa là nhất thiết phải chạy theo một hình mẫu nào đó để biến mình trở nên đẹp đẽ. Đẹp hay không đẹp, đó là trong cách nghĩ (chứ không hẳn là cách nhìn) của mỗi người.

Đôi khi, những thứ chúng ta vốn có đã rất đẹp rồi và chỉ cần để tâm chăm sóc, gọt dũa một chút, nó sẽ sáng lên vẻ đẹp tự nhiên mà chỉ ta mới có. Ngay cả khi những thứ ta vốn có chưa đẹp được như cái “chuẩn” chung nhưng biết đâu chúng lại mang một ý nghĩa thiết thực nào đó phục vụ riêng cho tính cách, sở thích, và vóc dáng của riêng ta thì sao? Quan trọng hơn cả, tôi nhận ra rằng, nếu có thể yêu những gì bản thân vốn có (dù hoàn hảo hay không hoàn hảo), mình sẽ luôn luôn cảm thấy tự tin. Ngược lại, nếu chỉ tự hào là mình đẹp dựa trên cái chuẩn về sắc đẹp người khác đặt ra thì sẽ luôn phải chờ đợi đến khi có những lời khen tụng, tán dương từ bên ngoài mới có thể cảm thấy tự tin vào bản thân được.

====

Từ xưa tới nay, có một nét tính cách của bản thân mà tôi thực sự không thích, đó là lo lắng thái quá. Trong mắt nhiều bạn bè và đồng nghiệp, tôi có thể là một người lạc quan, vô tư, thậm chí khá liều lĩnh, bất cần—carefree về mọi chuyện. Nhưng thực chất, ở bên trong tôi là nguyên một cục ác-quy ngày đêm chạy bằng năng lượng của sự lo lắng (gần đây có lẽ đã chuyển được xuống mức “pin con thỏ” 🐰). Có lẽ vì ý thức được sự lo lắng của mình là thái quá nên đôi khi càng lo lắng ở bên trong, tôi lại càng tỏ ra bình thản, cứng rắn ở bên ngoài. Lo lắng cũng dẫn đến rất nhiều vấn đề về bất an, căng thẳng, áp lực trong cuộc sống hàng ngày của tôi, đặc biệt khi nghĩ về những vấn đề quan trọng ở tương lai. Nhìn lại, tôi nghĩ “căn bệnh” lo lắng này có tính di truyền thì phải, vì từ nhỏ tôi đã thấy hình bóng của nó trong mẹ và bà ngoại tôi. (Một câu chuyện không mấy liên quan nhưng khá buồn cười là cách đây khoảng 22-23 năm, khi tôi mới biết đọc chữ và tập tành đọc mấy bài báo ông ngoại viết trên tờ Hà Nội Mới, tôi tình cờ đọc được một bài ông viết về bà. Trong bài có đoạn viết: “..bà vợ cả lo hay nghĩ của tôi..” Tôi mới ré lên thắc mắc là tại sao ông viết là “vợ cả” ở đây, chẳng lẽ ông còn có “vợ lẽ”?! 🙈 Sau khi được ba tôi giải thích, tôi mới hiểu ra là “cả lo hay nghĩ” là một cụm từ—ý ông là bà có tính hay lo lắng và hay suy nghĩ. Suýt tý nữa là tôi gây ra scandal trong gia đình!).

Trở lại vấn đề “cả lo hay nghĩ”, những năm qua tôi quyết định không trốn tránh hay che đậy nét tính cách này như trước đây mà chấp nhận nó như một phần không thể thiếu của mình. Để giảm bớt cảm giác bất an và căng thẳng không đáng có trong cuộc sống, tôi xây dựng một số phương pháp cho mình để kiềm chế lo lắng, hai trong số đó là (1) tập trung vào hiện tại (be present!)—sống hoàn toàn cho hôm nay, thay vì lo lắng cho những gì chưa xảy ra ở ngày mai; (2) tập trung vào những gì mình có thể kiểm soát được và nới lỏng kỳ vọng ở những gì mình không thể kiểm soát được—những gì đã không thuộc tầm ảnh hưởng của mình thì lo lắng về nó cũng chỉ là vô ích. Những phương pháp này đã và đang giúp tôi rất nhiều để cân bằng cuộc sống và tự trấn an bản thân khi bị cơn rối loạn lo lắng tấn công. Tuy nhiên, bên cạnh đó, tôi cũng dần nhận ra và cố gắng phát huy hết điểm mạnh của tính lo lắng thái quá của mình. Lo lắng thì có những điểm mạnh gì? Có và có rất nhiều là đằng khác! Vì là một người hay lo lắng, tôi có trí nhớ về công việc, thời gian, hạn nộp, giấy tờ… vô cùng tốt (vì những thứ này, dù có muốn hay không, luôn có trong đầu tôi! 🤦🏻‍♀️). Cũng vì thế, tôi bắt buộc phải trở thành một người sắp xếp cuộc sống tốt, biết cách lập kế hoạch cá nhân, ưu tiên các đầu việc trước-sau để có thể dần dần làm đủ các việc như mong muốn (mà thực chất là để không phát điên lên vì lo lắng!). Cũng vì thế, tôi thường được mọi người nhận xét là có tinh thần trách nhiệm cao, biết quan tâm đến người khác, biết quý trọng thời gian của mình và người khác, và đặc biệt cẩn thận trong những việc mình làm. Tất cả những phẩm chất này, tôi tin rằng mình không thể có được nếu không phải là người hay lo lắng. 

Điểm yếu và điểm mạnh của sự lo lắng thái quá trong tôi đặc biệt nổi lên rõ rệt sau khi tôi yêu và kết hôn với chồng tôi hiện tại—một trong những người carefree, ít lo lắng nhất mà tôi từng gặp trên đời! Chính nhờ nét tính cách vô ưu, vô lo, lạc quan mà ngay cả trong những thời điểm vô cùng stress (như làm việc nhiều giờ liền, áp lực trong kinh doanh), chồng tôi vẫn có thể để lo nghĩ sang một bên để làm những việc mình thích, nghỉ ngơi, đi du lịch. Thế mới nói, ông trời cũng khéo xe duyên, để cho một đứa ngày nào cũng sục sôi lên như một cái nồi áp suất, một cái ấm đun siêu tốc bắt cặp ngay với một đứa lúc nào cũng phởn phơ, tươi cười, mơn mởn như hoa trong nước (nhìn rõ là ghét! 👿).

Ban đầu, khi mới hẹn hò, mỗi lần tôi tỏ ra lo lắng và hỏi ý kiến nên làm thế nào để bớt lo lắng hơn, chồng tôi lại nói một câu hững hờ: “Just relax!” (Em cứ thư giãn đi!) và câu nói này càng làm tôi “sôi máu” hơn. Sau này, khi đã thành vợ chồng và hỗ trợ nhiều hơn cho nhau trong cuộc sống, chính chồng tôi cũng phải công nhận lợi ích không ngờ của việc có một người bạn đời hay lo lắng. Bởi vì là một người ít lo nghĩ (hoặc không lo nghĩ quá nhiều đến những việc nhỏ nhặt như tôi) nên chồng tôi cũng rất hay quên, việc nào đến trước thì làm trước, làm tùy cảm hứng chứ không thực sự có kế hoạch cụ thể. Vấn đề của thói quen này là sự thiếu cẩn thận, dễ bỏ lỡ các cột mốc quan trọng, công việc đều đều thì không sao chứ nếu có gì bất thường là trở tay không kịp vì thiếu sự chuẩn bị từ trước. Chỉ sau vài tháng đầu sống chung và chịu một số “hậu quả” tương đối nghiêm trọng do điểm yếu của cả hai cộng lại, vợ chồng tôi đã quyết định hỗ trợ, bổ sung cho nhau dựa vào điểm mạnh của từng người. Ví dụ, vì tôi là người hay lo lắng—cũng có nghĩa là chu toàn, cẩn thận, lập kế hoạch tốt—tôi phụ trách theo dõi lịch làm việc của cả hai để khớp với các công việc chung của gia đình, ghi chép đầu việc phải làm từng ngày, sắp xếp các việc cần ưu tiên làm trước; tôi cũng quản lý việc trả hóa đơn hàng tháng đúng hạn và phụ trách các công việc liên quan đến giấy tờ, sổ sách. Còn chồng tôi vì là người ít lo lắng hơn—cũng có nghĩa là người dễ thư giãn, hay có ý tưởng sáng tạo, nhiều năng lượng thể chất hơn—chồng tôi phụ trách khoản giải trí trong gia đình như nghỉ ngơi, thể thao, khám phá, nấu nướng hàng ngày để cân bằng cuộc sống, tìm tòi những ý tưởng mới để nâng cao chất lượng cuộc sống, cải tạo nơi ở, đi du lịch; chồng tôi đặc biệt nắm phần việc giao tiếp bên ngoài và những công việc chân tay để đảm bảo những kế hoạch tôi đề ra trên giấy được thành hiện thực. Cho đến nay, sau hơn 3 năm kết hôn, chúng tôi cảm thấy đây là một mô hình tốt để cả hai “cộng sinh” và cùng phát triển. Nếu như trước đây, khi có việc gì không suôn sẻ là có thể lấy điểm yếu của nhau ra để chỉ trích và đổ lỗi thì ngày nay, việc dựa vào điểm mạnh của mỗi người để cùng giải quyết vấn đề khiến chúng tôi tin tưởng và gần gũi hơn trước rất nhiều. Suy cho cùng, trong một mối quan hệ, không ai là hoàn hảo cả nhưng cả hai gộp lại có thể khiến cho nhau trở nên tốt lên hay xấu đi là hoàn toàn phụ thuộc vào cách nghĩ và cách hành động của mỗi người. Cá nhân tôi tin rằng, ít có ai “sinh ra là để cho nhau” nhưng ta có thể sống và thích nghi để có thể cho nhau nhiều hơn. 

====

Với một bài chia sẻ khá riêng tư như thế này, tôi biết không phải điều gì mình viết ra cũng áp dụng được cho tất cả mọi người (bạn có thể có một cặp lông mày thưa và đang vẫn còn độc thân chẳng hạn 😉). Nhưng tôi hy vọng là thông điệp của bài viết có thể chạm được tới phần nào tâm tư của bạn mỗi khi cảm thấy thiếu tự tin về bản thân mình. Cao quá, thấp quá, gầy quá, béo quá, xinh quá, xấu quá, nội tâm quá, cởi mở quá, sâu sắc quá, nông cạn quá… tất cả những nét hình thể và tính cách này đều có điểm mạnh và điểm yếu riêng của nó, và quan trọng hơn, chúng là của-riêng-bạn. Ai trong chúng ta cũng cần rèn dũa hàng ngày để hoàn thiện mình hơn, để trở thành “phiên bản tốt nhất của chính mình” — nhưng trước hết, mình phải là chính mình trước. Chỉ khi nắm được bản thân mình là ai, học được cách phát huy điểm mạnh từ chính những điểm yếu của mình, ta mới có thể phát triển bản thân và tạo ra những thay đổi bền vững, tự tin, mạnh mẽ nhất. 

Be Present,

Chi Nguyễn

 

Một số bài viết liên quan:

1. Hiểu và sống đúng với chính mình (bằng những bài test khoa học)

2. Trưởng thành

3. Chưa trưởng thành 

4. Gửi tôi 18

5. Ba điều tôi học được sau 3 năm đầu kết hôn

 

*** Vui lòng đọc kỹ yêu cầu về Bản Quyền-Cộng Tác trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh của blog