Bản tin “Bài học thứ Tư”, gửi vào 18/02/2025
Xin chào thứ Tư bạn đọc The Present Writer,
Bản tin tuần này vốn định là những bài học nhẹ nhàng, đáng yêu về nghệ thuật. Nhưng sau khi đăng video về những bộ môn mình định học thêm trong năm mới, mình nhận được nhiều bình luận và tin nhắn của các bạn chia sẻ nhu cầu học thêm để ứng phó trước làn sóng sa thải, và điều này làm mình suy nghĩ rất nhiều. Không chỉ ở Việt Nam, tại Mỹ, nơi mình đang sống và làm việc, nhiều chính sách công thay đổi, cùng với sức ép kinh tế, khiến nỗi sợ sa thải/đào thải cận kề với nhiều người.
Trong bài viết này, mình sẽ không đào sâu vào nguyên nhân hay hệ quả, vì mình nghĩ hai điều này những ai đã và đang đối diện với nguy cơ sa thải đều thấu hiểu. Cái mình muốn trả lời là câu hỏi: “Chúng ta cần phải làm gì trong giai đoạn này?”. Mặc dù câu trả lời của mình sẽ không hoàn hảo (vì mình không phải là chuyên gia tư vấn sự nghiệp) nhưng khi đặt bản thân mình vào tình huống khó khăn, đây là những gì mình sẽ làm để bảo vệ và chuẩn bị cho chính mình:
1- Trau dồi từ thế mạnh: Mặc dù dự định học thêm kiến thức, kỹ năng để quản trị sự nghiệp bền vững là điều tốt. Tuy nhiên, từ một người làm nghiên cứu giáo dục, mình có thể nói với bạn rằng việc học sẽ tốt hơn rất nhiều nếu nó đến từ thế mạnh và đam mê (ít hay nhiều), thay vì đến từ điểm yếu và cảm giác thiếu thốn, khủng hoảng (ví dụ: “tôi phải học thêm kỹ năng này nếu không sẽ bị mất việc”). Học với một “tư duy thiếu” sẽ khiến hành trình học tập khó khăn, tiêu cực và mệt mỏi Bởi vậy, những cái mình học sẽ luôn xuất phát từ những thế mạnh/đam mê mình sẵn có, và mình sẽ học với tâm thế tích cực nhất có thể.
2-Bảo vệ sức khỏe tinh thần: Công việc không chỉ đơn thuần mang lại nguồn thu nhập, mà còn là một phần bản ngã của con người, là vị trí của chúng ta trong xã hội, và là nơi ta cống hiến phần lớn thời gian cuộc đời mình. Bởi vậy, đối diện với nguy cơ sa thải cũng đồng nghĩa với việc đối diện với một “cuộc chiến tinh thần” khi mất đi quá nhiều thứ quan trọng. Để bảo vệ sức khỏe tinh thần, mình sẽ thực hành trắc ẩn với bản thân và viết nhật ký biết ơn hàng ngày để nhắc mình nhớ về những gì mình đang có và hành trình mình đã trải qua để có ngày hôm nay. Mình cũng sẽ thẩm nhủ câu “thần chú” này: “I’m more than my job” (Tôi lớn hơn công việc của mình) bởi vì đó là sự thật (!)—bản ngã của chúng ta không nhất thiết phải gắn chặt vào công việc, chúng ta là con, là vợ/chồng, là mẹ/cha, là bạn tốt… và là người có thể làm nhiều hơn rất nhiều những gì gắn với chức danh, vị trí hiện tại của mình.
3- Tiết kiệm 6 tháng khẩn cấp: Trong các video về tài chính cá nhân, mình thường khuyên mọi người giữ một quỹ khẩn cấp từ 3-6 tháng tiêu dùng cơ bản (ví dụ bao gồm: tiền ăn, tiền ở, tiền điện nước…) để phòng những trường hợp cấp bách như mất việc, tai nạn, đau ốm… Trước làn sóng sa thải, mình sẽ đi theo con số “bảo thủ” là 6 tháng vì nhiều báo cáo cho thấy, trung bình cần 6 tháng sau khi mất việc để tìm công việc mới. Quỹ khẩn cấp này sẽ giúp mình an tâm hơn trước sóng gió tài chính. Mình biết đây là con số rất lớn với nhiều người (bản thân mình cũng không dễ dàng để tiết kiệm ngay khoản này) nhưng hoàn cảnh đặc biệt sẽ yêu cầu hành động đặc biệt, mình sẵn sàng cắt giảm mọi chi tiêu dư thừa (giảm chi) và làm thêm (tăng thu) để đạt được nhanh nhất con số này.
4- Lập danh sách 1-5 người mình có thể dựa vào: “Dựa vào” ở đây không hẳn là hỗ trợ tài chính hay công việc, mà là những ai mình có thể tin tưởng để chia sẻ khi gặp khó khăn, bờ vai nào mình có thể tựa vào bật khóc khi không nín nhịn được nữa, cánh tay nào có thể đỡ lấy mình khi mình ngã quỵ… Những người này có thể là người thân trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, hàng xóm… Nếu bạn không thể nghĩ ra được một người nào trong danh sách này (tin mình đi, mình cũng đã từng ở trong hoàn cảnh này), bạn có thể liệt kê những tổ chức xã hội ở địa phương hay những cộng đồng/nhóm kết nối online mà mình có thể tìm đến.
Mình hy vọng chia sẻ này không quá nặng nề cho buổi sáng thứ 4 của bạn. Mình cũng khá đắn đo khi viết ra những dòng này, nhưng mình nhắc bản thân nhớ rằng mục đích tạo ra bản tin này là để mình chia sẻ và kết nối sâu với bạn đọc về những chủ đề khó có thể mở rộng ra công chúng. Mình mong rằng, dù bạn có đang phải đối diện với làn sóng sa thải hay không, bài viết này sẽ giúp cho hành trình sự nghiệp của bạn vững vàng và mạnh mẽ hơn.
Be present,
Chi Nguyễn
P/S: Bản tin hàng tuần này đã, đang và sẽ luôn được gửi tới bạn hoàn toàn miễn phí. Nếu bạn muốn giúp bản duy trì bền vững, hãy cân nhắc ủng hộ một phần chi phí vận hành, mua sách và sổ của mình, hoặc chia sẻ dự án “Bài học thứ Tư” nhé! Mình thực sự biết ơn sự cổ vũ và động viên của bạn ♥️
CÓ GÌ MỚI TRÊN THE PRESENT WRITER?
🎬 YouTube – 4 BỘ MÔN MÌNH SẼ HỌC THÊM TRONG NĂM MỚI
Một trong những hiểu lầm lớn nhất mà mình hay nghe mọi người nói, ấy là: “Chi đã có bằng Tiến sĩ rồi thì không cần phải học nữa, từ đây yên tâm đóng lại sự học”.
Nhưng sự thật là mình vẫn đang học, mình muốn học và mình rất cần học để làm tốt các công việc giảng dạy, nghiên cứu, và sáng tạo nội dung của mình. Mình luôn tin rằng, ngày mà mình ngừng học cũng là ngày mình… mất việc 😅.
Vì vậy, mỗi dịp đầu năm như thế này, mình thường ngồi lại để xem “thời khóa biểu” học tập cá nhân của mình như thế nào. Sau nhiều đắn đo, mình quyết định học thêm 4 “bộ môn” mới trong năm 2025 và chia sẻ với các bạn lý do tại sao trong video này: https://youtu.be/RdhWNsef33U
ĐĂNG KÝ NHẬN BẢN TIN “BÀI HỌC THỨ TƯ”
Bản tin đặc biệt của TS. Chi Nguyễn — nơi chia sẻ những bài học, công cụ, lời khuyên… hữu ích nhất được Chi tìm tòi và chắt lọc hàng tuần.
Bạn thích newsletter hàng tuần này? Hãy kết nối tiếp tục với Chi & The Present Writer 
Giới thiệu sản phẩm/dịch vụ trên newsletter → Liên hệ đặt quảng cáo: connect@thepresentwriter.com
Ủng hộ dự án Bản tin miễn phí này → Tặng Chi “một tách cà phê”
Khóa học miễn phí: Làm blog cho người mới bắt đầu → Đăng ký khóa học miễn phí 7 ngày qua email