Bản tin “Bài học thứ Tư”, gửi vào 17/12/2024
Xin chào thứ Tư bạn đọc The Present Writer,
Trước khi vào nội dung chính, mình muốn chia sẻ với các bạn thông tin về webinar miễn phí cho cộng đồng về Tâm lý học Tích cực mà mình sẽ tham gia với vai trò diễn giả, cùng TS. Lê Thị Mai Liên (Trưởng bộ môn Tâm lý học lâm sàng tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn và Chuyên gia tại Viện Tâm lý Việt Pháp).
Nếu các bạn theo dõi mình đã lâu và cũng như từng đọc sách của mình—“Một cuốn sách về Chủ nghĩa tối giản”—chắc hẳn các bạn cũng biết mình đã nghiên cứu về chủ đề Tâm lý học Tích cực một thời gian dài và áp dụng nó trong nghiên cứu, giảng dạy, sáng tạo nội dùng, cũng như vận hành cuộc sống gia đình và các mối quan hệ xã hội.
Trong webinar lần này, mình và TS. Mai Liên sẽ chia sẻ một số mô hình khoa học để hiểu đúng hơn về Tâm lý học Tích cực, đồng thời cung cấp ví dụ thực tiễn và công cụ trực quan để mọi người có thể tương tác và thực hành ngay cách tiếp cận tích cực này.
Chương trình diễn ra vào 20:30 tối ngày 5/1/2025. Bạn có thể đăng ký tham gia miễn phí tại đây.
Tình cờ, bài học thứ Tư tuần này mình muốn trao đổi với các bạn cũng liên quan đến gặp gỡ-đối thoại.
Là một người cực kỳ hướng nội (hơn 80% hướng nội theo kết quả nhiều bài test 😅), mình rất ngại đến nơi đông người lạ và tham gia vào những câu chuyện chưa được chuẩn bị trước. Thế nên, bạn phải biết rằng mình đã ngại ngần đến như thế nào khi 5 năm trước (năm 2019), mình—khi đó đang làm Chuyên viên phân tích dữ liệu—được Sếp cử đi tham gia chương trình World in Conversation (tạm dịch: Thế giới trong đối thoại).
Đây thực ra là một chương trình rất thú vị được tổ chức thường niên ở trường Đại học Penn State, trong đó người tham gia sẽ được xếp ngẫu nhiên vào những nhóm đối thoại về các chủ đề thường gây tranh cãi (ví dụ: sắc tộc, giới, chiến tranh, môi trường, lão hóa…) để lắng nghe, học hỏi và mở mang tầm nhìn. Điểm đặc biệt nhất của chương trình này nằm ở đối tượng người tham gia đến từ nhiều lứa tuổi, quốc gia, sắc tộc và vị trí xã hội khác nhau, do đó, góc nhìn của mỗi người thường rất khác biệt, thậm chí đối chọi nhau.
Nhóm đối thoại của mình hôm đó có chừng 10 người, bao gồm sinh viên đại học, cao học, viên chức, giáo sư, người về hưu… Bọn mình thảo luận về rất nhiều chủ đề, nhưng đọng lại sâu nhất trong mình là chủ đề về tuổi tác và sự hiện diện:
- Hai cô giáo sư lớn tuổi (chừng 60-70 tuổi) chia sẻ rằng càng về già, các cô càng thấy mình trở nên “vô hình” trong mắt người khác. Mọi người hoặc lướt qua các cô mà không hề chú tâm, hoặc thấy các cô như những người già run rẩy cần sự giúp đỡ. Tuy vậy, một cô thì thấy việc được người trẻ quan tâm giúp đỡ là việc rất “ngọt ngào” (sweet); còn cô kia thì thấy rất khó chịu vì cảm giác đó như một sự coi thường, ban ơn.
- Ngược lại, các bạn sinh viên đại học trẻ tuổi (khoảng 19-22 tuổi) thì lại nói rằng mình cảm thấy như luôn bị dõi theo, soi xét, đánh giá từ người khác. Một mặt, các bạn cảm thấy áp lực từ việc trở nên nổi bật trong đám đông và đôi lúc muốn “vô hình” để thoải mái hơn; nhưng mặt khác, các bạn cũng muốn “được nhìn thấy” để có cơ hội chứng minh bản thân và network (mình từng chia sẻ về cảm giác “được nhìn thấy” (be seen) này trong một bản tin trước)
Mình không nhớ buổi đối thoại kết thúc như thế nào—mà có lẽ cũng không có sự kết thúc cho những trải nghiệm mở như thế này. Khi đó, mình chỉ nghĩ rằng, những chuyện trao đổi trong 30-45 phút với những người lạ ấy sẽ trôi ngay ra khỏi ký ức mình thôi…
Nhưng không!
Ngay chủ nhật vừa rồi, sau hơn 5 năm kể từ buổi nói chuyện ấy, mình trở lại nhớ tới nó tới hai lần liền:
- Lần đầu tiên vào buổi sáng, mình ngồi nhà viết bản thảo cuốn sách thứ hai nhưng cảm thấy khó tập trung nên quyết định tới thư viện trường để làm việc. Ở trường, mình có một văn phòng riêng cho giáo sư nghiên cứu rất xịn nhưng rất ít khi mình làm việc ở đó 😆 mà mình thường hòa vào dòng sinh viên lũ lượt tới thư viện, ăn mặc xuề xòa, đầu bù tóc rối… để làm việc cho có khí thế hơn. Và để tránh sinh viên nhận ra và hỏi: “Ủa sao cô ở đây và…ăn mặc như thế này?”, mình thường đội mũ và ngồi góc khuất 😂. Khi vừa ngồi xuống bàn, mình chợt nhớ tới lời của bạn sinh viên đại học trong buổi đối thoại trước đây: “Đôi lúc, em chỉ muốn đội mũ áo nỉ lên và trở nên vô hình, che đi mọi ánh mắt và kỳ vọng của người khác”
- Lần thứ hai là vào buổi tối, sau một ngày làm việc hăng say ở thư viện, mình giải trí bằng việc xem một bộ phim truyền hình mới, có tên là Matlock. Phim kể về một nữ luật sư ngoài 70 tuổi đã về hưu vài thập kỷ, nhưng quyết định quay trở lại làm ở công ty luật vì một lý do bí mật (bạn nào xem sẽ biết, mình không spoil nội dung 🤫). Điểm thú vị của phim nằm ở việc cô luật sư tận dụng điểm yếu của phụ nữ lớn tuổi là sự “vô hình”—hệt như cách mà hai cô giáo sư lớn tuổi chia sẻ trong buổi đối thoại ngày trước—để trở thành điểm mạnh cho công việc của mình. Nhờ sự “vô hình” này, cô dễ dàng “nằm vùng” lấy thông tin mà không bị chú ý, tỏ ra ngây ngô, thiếu hiểu biết về công nghệ, vụng về tay chân… để quan sát sơ hở của đối thủ và “phản đòn” khi không ai ngờ tới.
Vậy nên, nếu không tham gia cuộc đối thoại với những người lạ từ 5 năm trước, mình đã không có những góc nhìn mới mẻ về tuổi tác và sự hiện diện như vậy.
Ngày nay, mình cố gắng vượt lên sự ngại ngần vốn có để tham gia nhiều cuộc đối thoại mới mẻ, với nhiều người lạ để học hỏi thêm. Mình cũng cố gắng tham gia tích cực hơn trong vai trò diễn giả để chia sẻ tiếng nói và góc nhìn riêng của mình.
Nếu bạn cũng ngại ngần và khép kín như mình ngày trước, hãy xem bản tin này là “tín hiệu” để khởi đầu năm mới cởi mở hơn, tham gia nhiều hơn vào các cuộc đối thoại mới. Nếu bạn chưa thể cất lên tiếng nói, ít nhất, hãy tới để lắng nghe, bạn nhé!
Be present,
Chi Nguyễn
P/S: Bản tin hàng tuần này đã, đang và sẽ luôn được gửi tới bạn hoàn toàn miễn phí. Nếu bạn muốn giúp bản duy trì bền vững, hãy cân nhắc ủng hộ một phần chi phí vận hành, mua sách và sổ của mình, hoặc chia sẻ dự án “Bài học thứ Tư” nhé! Mình thực sự biết ơn sự cổ vũ và động viên của bạn ♥️
GỢI Ý TUẦN NÀY
1- Ưu đãi từ The Present Writer Shop Quốc tế. Sắp tới đây là dịp Giáng sinh và Năm mới tại Mỹ… Để sổ The Present Day planner đến đúng dịp tặng quà cho người thân, bạn bè, và chính mình 🎅, bạn lưu ý đặt hàng càng sớm càng tốt để tránh giao hàng chậm trễ nhé! Gian hàng Quốc tế của TPW hiện ưu đãi miễn phí giao hàng toàn nước Mỹ 🇺🇸 cho các đơn hàng từ 2 sản phẩm trở lên. Các bạn hãy tận dụng nha!
2- Video âm nhạc hài hước “My Best Friend’s House”. Hai tuần nay mình xem không biết bao nhiêu lần video âm nhạc này của Ariana Grande trên SNL (hiện đã hơn 5 triệu lượt xem!). Nhạc và lời rất dễ thương nhưng nội dung video thì lại có một cú twist không ngờ 🤯.
3- Phim truyền hình Matlock. Như chia sẻ trong bản tin tuần này, mình đang “đắm chìm” trong series Matlock về nữ luật sư ngoài 70 tuổi quay trở lại “thương trường” sau nhiều năm nghỉ hưu. Phim hay vì diễn xuất của diễn viên chính Kathy Bates (người từng đoạt giải Oscar) quá xuất sắc và kịch bản phim vừa hài hước và vừa sâu lắng.
CÓ GÌ MỚI TRÊN THE PRESENT WRITER?
🎤Podcast – SS5E11: Nỗi lo tài chính khi xa nhà
Xa nhà, dù là cách xa nửa quả địa cầu hay chỉ một tiếng đi xe khách, cũng là xa gia đình. Xa nhà gắn với những nỗi lo về tiền khó nói, khó chia sẻ của những người con xa quê. Nghe tập podcast để hiểu hơn về nỗi niềm này và hướng giải quyết khó khăn nhé!
ĐĂNG KÝ NHẬN BẢN TIN “BÀI HỌC THỨ TƯ”
Bản tin đặc biệt của TS. Chi Nguyễn — nơi chia sẻ những bài học, công cụ, lời khuyên… hữu ích nhất được Chi tìm tòi và chắt lọc hàng tuần.
Bạn thích newsletter hàng tuần này? Hãy kết nối tiếp tục với Chi & The Present Writer 
Giới thiệu sản phẩm/dịch vụ trên newsletter → Liên hệ đặt quảng cáo: connect@thepresentwriter.com
Ủng hộ dự án Bản tin miễn phí này → Tặng Chi “một tách cà phê”
Khóa học miễn phí: Làm blog cho người mới bắt đầu → Đăng ký khóa học miễn phí 7 ngày qua email