Bản tin “Bài học thứ Tư”, gửi vào 08/10/2024
Xin chào thứ Tư bạn đọc The Present Writer,
Trước khi vào nội dung chính, mình có 3 thông báo nhỏ:
1/ Ngày 10.10 tới đây là dịp sale lớn trên Shopee. Bạn có thể nhân dịp này ghé gian hàng của The Present Writer và áp dụng voucher giảm giá để được hưởng ưu đãi tốt nhất nhé!
2/ Bộ 3 video trong series “Sự nghiệp trong mơ” đã lên sóng đầy đủ. Series là tổng hợp những bài học của mình trong việc tìm kiếm, vượt qua khó khăn và xây dựng một sự nghiệp bền vững. Bạn có thể xem ngay trên kênh YouTube nhé!
3/ Podcast đã trở lại với Mùa thứ 5! Các tập podcast mùa này xoay quanh những chủ đề tâm lý liên quan đến tài chính cá nhân. Mỗi tập đều đặn lên sóng tối thứ 5 hàng tuần, bên cạnh chia sẻ của mình là những tâm sự của các bạn khán thính giả gửi đến chương trình. Theo dõi Podcast tại đây nhé!
—
Trở lại chủ đề chính:
Tuần rồi, mình tình cờ bắt gặp một cuốn sách nhỏ xinh ở tiệm sách cũ có tên là: “Who Are You, Really?” (Bạn Thực Sự Là Ai?) của nhà tâm lý học Brian R. Little. Cuốn sách được phát triển dựa trên một bài Ted Talks lên tới 12 triệu lượt xem của chính tác giả.
Sách chia sẻ một số kiến thức khoa học thú vị trong mảng Tâm lý học Tính cách:
1/ Ba yếu tố tạo nên tính cách con người: (1) Gen tự nhiên—nét tính cách nền mà bạn sinh ra đã có, (2) Trải nghiệm—những gì bạn được chứng kiến, trải qua, dạy dỗ, ảnh hưởng bởi văn hóa, xã hội…, và (3) “Dự án cá nhân”—những hành động của bạn mang tính quyết định trong cuộc đời. Trong đó, yếu tố thứ 3 vô cùng quan trọng vì nó thể hiện phần kiểm soát con người. Bạn không thể thay đổi gen tự nhiên hay cũng không thể thay đổi hoàn cảnh gia đình, văn hóa, xã hội… mà mình sinh ra, nhưng bạn có thể hành động để tạo ra phiên bản tính cách mà bạn thích nhất.
2/ Năm mảng lớn (Big Five) trong tính cách con người: Có thể viết tắt với từ OCEAN: (1) Open: Cởi mở vs. Khép kín; (2) Conscientious: Nghiêm túc vs. Thoải mái; (3) Extraverted: Hướng ngoại vs. Hướng nội; (4) Agreeable: Dễ đồng tình vs. Dễ bất đồng; (5) Neurotic: Nhạy cảm vs. Bình ổn. Tùy vào xu hướng tự nhiên của bạn trong 5 mảng này, bạn nên sắp xếp cuộc sống, công việc, các mối quan hệ, và đặc biệt “dự án cá nhân” theo hướng phù hợp, thuận lợi nhất cho mình (thay vì so sánh bản thân với những người có nét tâm lý khác, dẫn đến thiên hướng hành động khác).
3/ Tuy vậy, đôi khi chúng ta phải làm những việc ra-khỏi-vùng-tính-cách-gốc của mình. Chẳng hạn, bản thân mình là một người có tính hướng nội rất cao. Nếu được chọn thuận theo tự nhiên, mình sẽ chỉ muốn ở nhà đọc sách, viết lách cả ngày, không bao giờ làm những việc đòi hỏi giao tiếp nhiều. Tuy nhiên, vì mình rất yêu công việc giảng dạy (hay nói như tác giả, “dự án cá nhân” của mình chính là trở thành giảng viên đại học), mình buộc phải ra khỏi vùng tính cách gốc để tạo năng lượng cao trên giảng đường, giao tiếp hiệu quả với học viên, và network trong mạng lưới học thuật để có thêm kiến thức giảng dạy tốt hơn.
Dẫn chứng nhiều nghiên cứu khoa học, tác giả chỉ ra rằng con người có khả năng “thiên biến vạn hóa” nhiều hơn chúng ta tưởng tượng. Từ đó, tác giả khuyên không nên chỉ bó hẹp bản thân ở một nét tính cách gốc nào đó, vì chúng ta còn có thể phát triển hơn phiên bản gốc của mình rất nhiều.
4/ Điều quan trọng là, ta cần có thời gian và không gian để “phục hồi” sau mỗi lần ra khỏi vùng tính cách an toàn. Trở lại ví dụ phía trên của mình, sau mỗi buổi dạy học, mình ước tính cần x3 thời gian để phục hồi. Ví dụ: Một bài giảng ở trường của mình trung bình là 3 tiếng, mình cần 3×3=9 tiếng để phục hồi lại năng lượng. Bởi vậy, mình thường không đến văn phòng và không xếp lịch gặp ai trong ngày tiếp theo để nghỉ ngơi. Trong khi đó, nếu như chồng mình (một người vô cùng hướng ngoại) phải ở nơi yên ắng cả ngày thì anh ấy sẽ sắp xếp gặp gỡ ai đó hoặc gọi điện thoại nói chuyện ngay ngày hôm sau để cân bằng trở lại.
Tất nhiên, hoàn cảnh của mỗi người khác nhau, do vậy, cách bạn phục hồi năng lượng cũng sẽ khác nhau. Tạo ra không gian và thời gian làm việc phù hợp cho mình cũng chính là một chìa khóa cho thành công và hạnh phúc.
5/ Con người có nhiều phiên bản gốc (authentic self). Nhiều người vẫn nói “Hãy là chính mình!” nhưng thực chất, chúng ta thường có “nhiều mình”. Bạn có thể là một người mẹ dịu dàng với con cái khi ở nhà, nhưng là một người quản lý mạnh mẽ ở cơ quan, và đồng thời cũng là một người con gái đáng yêu, lí lắc với cha mẹ mình. Điều này không có nghĩa bạn giả dối. Bạn chỉ đang thể hiện phần tính cách chân thực của mình ở những hoàn cảnh khác nhau mà thôi. Và chính điều này mới tạo nên những con người đa chiều, những nét tính cách đặc biệt và một thế giới đa sắc, thay vì đơn sắc tẻ buồn.
—
Mình thích thông điệp của cuốn sách này vì nó cho thấy chúng ta có quyền và có khả năng nhào nặn, điều phối tính cách của mình nhiều hơn ta nghĩ, và rằng nội tâm và tiềm năng của con người đa chiều hơn rất nhiều những gì các bài “test tính cách” thông thường chỉ ra.
Mình hy vọng thông điệp này giúp bạn có một ngày thứ Tư tích cực!
Be present,
Chi Nguyễn
P/S: Bản tin hàng tuần này đã, đang và sẽ luôn được gửi tới bạn hoàn toàn miễn phí. Nếu bạn muốn giúp bản duy trì bền vững, hãy cân nhắc ủng hộ một phần chi phí vận hành, mua sách và sổ của mình, hoặc chia sẻ dự án “Bài học thứ Tư” nhé! Mình thực sự biết ơn sự cổ vũ và động viên của bạn ♥️
🎓 Luyện Thuyết Trình & Hội Họp Bằng Tiếng Anh với ELSA Speech Analyzer
Hơn 1 năm trở lại đây, để hoàn thiện khả năng nói tiếng Anh ở trình độ cao (thuyết trình hội thảo, giảng dạy, phỏng vấn, phát biểu cuộc họp…) mình luyện tập thường xuyên trên ELSA Speech Analyzer. Đây là một web app được xây dựng với công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) nổi tiếng của ELSA Speak, cho phép người dùng luyện tập các bài nói tự do dài (không giới hạn thời lượng). Bạn có thể tải file ghi âm có sẵn hoặc thu âm trực tiếp trên ứng dụng. AI sẽ lắng nghe và phân tích bài nói của bạn theo thang điểm quốc tế, chấm chữa kỹ đến từng giây một, góp ý đủ 5 mảng quan trọng nhất của nói tiếng Anh: phát âm, ngữ điệu, lưu loát, ngữ pháp và từ vựng.
Đối với mình, ELSA Speech Analyzer cực kỳ hiệu quả để tăng khả năng nói lưu loát trong khoảng thời gian dài, tập phản xạ cho các bài thi nói lấy chứng chỉ quốc tế, và theo dõi cách mình thể hiện ngôn ngữ trong các cuộc họp/hội thảo quan trọng. Mình chia sẻ cụ thể cách mình dùng ELSA Speech Analyzer ở video này (từ phút 8:27). Đây là một trong ứng dụng mình ưng nhất trong năm 2024!
Nhập code 𝗖𝗛𝗜𝗡𝗚𝗨𝗬𝗘𝗡 ở phần thanh toán để được giảm lên đến 85% cho các gói học của ELSA (ELSA Speech Analyzer nằm trong gói Premium) duy nhất tại link ưu đãi này https://tinyurl.com/n-elsa-tpw
Cảm ơn ELSA đã tài trợ cho số “Bài học thứ Tư” tuần này!
CÓ GÌ MỚI TRÊN THE PRESENT WRITER?
🎬YouTube – Điều gì tạo nên hạnh phúc trong sự nghiệp?
Bạn nỗ lực, bạn cố gắng, bạn đấu tranh để có được công việc như mơ ước. Nhưng khi đã có được công việc đó rồi, bạn bỗng nhiên sựng lại và hỏi: “Mình có thực sự hạnh phúc với lựa chọn của mình không?” và “Điều gì là tiếp theo trong sự nghiệp của mình?”
Trong video này, mình chia sẻ lại với các bạn bài tập này một cách miễn phí (trước đây mình phải mất tới vài ngàn đô-la mới học được trong một khóa đào tạo chuyên sâu 😬). Đồng thời, mình chia sẻ trải nghiệm cá nhân và bài học mình rút ra sau hơn 1 năm thực hành bài tập này.
🎤 Podcast – Điều khó nói về tiền
Tại sao chúng ta khó nói về tiền đến thế? Và điều đó nói gì về mối quan hệ của ta với đồng tiền?
Cùng lắng nghe tập podcast đầu tiên của mùa 5 về chủ đề sức khoẻ tài chính nhé!
ĐĂNG KÝ NHẬN BẢN TIN “BÀI HỌC THỨ TƯ”
Bản tin đặc biệt của TS. Chi Nguyễn — nơi chia sẻ những bài học, công cụ, lời khuyên… hữu ích nhất được Chi tìm tòi và chắt lọc hàng tuần.
Bạn thích newsletter hàng tuần này? Hãy kết nối tiếp tục với Chi & The Present Writer
Giới thiệu sản phẩm/dịch vụ trên newsletter → Liên hệ đặt quảng cáo: connect@thepresentwriter.com
Ủng hộ dự án Bản tin miễn phí này → Tặng Chi “một tách cà phê”
Khóa học miễn phí: Làm blog cho người mới bắt đầu → Đăng ký khóa học miễn phí 7 ngày qua email